Dropjes, lolly's, nougat, marsepein, toffees en toverballen: de variatie in het snoepschap is eindeloos. De Belg eet jaarlijks zo'n 2,5 kilogram snoep. In dit korte overzicht vind je de belangrijkste snoepfeitjes.
Snoep is de algemene benaming die we geven aan lekkernijen die we puur voor het genot eten, en die suiker als hoofdbestanddeel hebben. Doorgaans is dat onder de vorm van sucrose, maar ook fructose en glucose worden gebruikt. Daar worden vruchtensap, vruchtenaroma of andere smaakgevers aan toegevoegd, zoals menthol of citroenzuur. Ook vetten of kleurstoffen kunnen worden gebruikt om uitzicht en textuur te beïnvloeden.
Suiker wordt bij ons doorgaans gewonnen uit suikerbieten. Na het rooien worden de bieten in de suikerraffinaderij gewassen, in stukken gesneden en in een groot vat heet water geworpen, waarin de suiker uit de bietencellen vanzelf oplost. Na filtering wordt dat suikerwater gecentrifugeerd totdat de suiker kristalliseert. Waarna die tot slot wordt geraffineerd tot er enkel pure suiker overblijft. Meer over het proces vind je in ons Tracé van Suiker.
Karamel is dan weer een Arabische uitvinding. Vrouwen in een harem gebruikten een bruin, kleverig mengsel van gesmolten suiker om zich te epileren. Later zouden Amerikanen ontdekken dat je er melk aan kon toevoegen. Zo ontstond meer soepele karamel.
Er zijn verschillende soorten snoep. Sectorvertegenwoordiger ChoPraBisCo onderscheidt op zijn website een vijftiental categorieën, van 'harde snoepjes en lolly's' tot 'karamel' en 'gommen'. Breed gesproken kun je die echter samenballen tot harde snoepjes, zachte snoepjes, en de categorie met noten, zoals nougat. Hoewel ook chocolade en koeken worden 'gesnoept' en eveneens weinig voedingswaarde bijdragen aan ons dieet, laten we ze in dit tracé voor de duidelijkheid buiten beschouwing. In essentie ligt aan de basis van elke snoep een bereidingswijze waarbij suiker wordt gesmolten in een ketel, waarna smaakmakers en andere stoffen worden toegevoegd. Dat mengsel wordt afgekoeld en gekneed tot de juiste vorm.
Snoep vind je in alle kleuren, en die krijgt het niet vanzelf. Daarvoor heb je kleurstoffen, en die hebben elk hun eigen herkomst. Bietenrood wordt verkregen uit de wortels van de rode biet door bieten uit te persen of geplette bieten met water te extraheren en vervolgens het extract te concentreren. Geel kan dan weer curcumine zijn, op basis van de geelwortel. Zo heeft elk kleur zijn eigen samenstelling. Karmijnrood wordt bijvoorbeeld gewonnen uit gedroogde cochenilleluizen. Voor blauw wordt doorgaans een synthetische kleurstof gebruikt, maar er is onderzoek om die kleur uit roodalg te winnen.
Titaniumdioxide, een witte kleurstof die onder andere in kauwgom, drop, chocoladeversiering en glazuur op koek en gebak is te vinden, is dan weer verboden sinds januari 2022. Dat gebeurde omdat onderzoek niet kan uitsluiten dat de stof DNA kan beschadigen. DNA-schade kan na verloop van tijd leiden tot kanker.
Inzicht krijgen in de impact van suiker op onze gezondheid is geen gemakkelijke taak. De voedingswetenschap is ingewikkeld en onvolmaakt, maar een zekere mate van verwarring is ook nog eens toegevoegd door belanghebbenden uit de suikerindustrie. De afgelopen decennia hebben die miljoenen uitgegeven om studies te steunen die gewenste resultaten voor hun industrie zouden opleveren. Een kleine historisch overzicht toont ons de belangenconflicten en plaatst de huidige inzichten in perspectief.
Van suiker worden kinderen drukker en hyperactief, wordt wel eens gezegd. Wetenschappelijk onderzoek laat echter geen verband zien. Meer nog: het is een fabeltje dat in 1973 door de Amerikaanse kinderarts Benjamin Feingold de wereld werd ingestuurd om zijn eigen dieet – en bijhorende boeken – te promoten. Hij zag een nooit bewezen verband tussen suiker, artificiële kleur- en smaakstoffen en hyperactiviteit.
Te veel suiker kan bij sommigen echter wel zorgen voor klachten als hoofdpijn of maag-en darmklachten. Als je snoept, of te veel suiker eet, krijg je immers minder andere voedingsstoffen binnen die wél belangrijk zijn voor je gezondheid zoals vitamines, mineralen en vezels.