Om koffieplantages te beschermen tegen kever- en mottensoorten die aan de bladeren van koffiestruiken vreten en schimmels te vermijden, worden bestrijdingsmiddelen zoals endosulfan gebruikt, die in de Europese Unie verboden zijn. De pesticiden in ontwikkelingslanden worden vaak door onwetende arbeiders zonder aangepaste kleding, veiligheidsbril, beschermende laarzen of handschoenen aangebracht.
Endosulfan werkt in op insecten, maar ook op zoogdieren en mensen. Bij aanraking wordt de giftige stof geabsorbeerd door het lichaam. Volgens de Voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) en de WHO kan een volwassen persoon van 65 kilogram dagelijks 0,39 milligram endosulfan opnemen zonder schadelijke gevolgen te ondervinden. Een dergelijke dagelijkse dosis resulteert op 50 jaar tijd in 7,12 gram. Dat is een kleine portie in vergelijking met de hoeveelheid waarmee de oogst behandeld wordt. Een aanraking van 30 milligram (per 65 kilogram lichaamsgewicht) kan dodelijke gevolgen hebben.
Bovendien worden de effecten van endosulfan versterkt omdat arbeiders in ontwikkelingslanden eenzijdige en eiwitarme voeding eten zonder dierlijke producten. Ook het drinkwater kan besmet zijn. Doordat boeren vaak geen beschermende kleding dragen door warme temperaturen of omdat ze te weinig geld hebben, komen ze rechtstreeks in contact met endosulfan. Verder kunnen ze de Engelse waarschuwingslabels vaak niet lezen.
Tekenen van vergiftiging zijn misselijkheid, duizeligheid, braken, diarree, ademnood en verlies van coördinatie. In India werden talloze gevallen van besmetting gerapporteerd, te wijten aan het besmette drinkwater. Verschillende kinderen worden daar geboren met afwijkingen zoals een uitwendige blaas.
Koffie stimuleert de nucleus accumbens niet, het beloningssysteem in de hersenen dat een grote rol speelt bij verslavingen. Daarom is de verslavende werking van koffie klein, in vergelijking met stoffen als cocaïne. Maar cafeïne heeft wel degelijk een invloed op andere delen van ons lichaam. Daardoor kan je psychisch afhankelijk worden van koffie. De Wereldgezondheidsorganisatie erkent afhankelijkheid van cafeïne als een aandoening.
Koffiegebruikers die plots een dag geen koffie drinken, kunnen ontwenningsverschijnselen (zoals hoofdpijn) vertonen die verklaard worden door een gebrek aan cafeïne.Cafeïne komt via de bloedbaan in de hersenen terecht en blokkeert daar de werking van adenosine. Adenosine is een kalmerende stof die ervoor zorgt dat de hersencellen zich kunnen herstellen. Bovendien wordt de concentratie adenosine groter wanneer je lichaam moe is. De stof waarschuwt je op die manier dat het slaaptijd is.
De cafeïne in koffie stopt de werking van adenosine even, doet de de bloedvaten naar de hersenen vernauwen. Daardoor moet het hart sneller pompen en wordt er adrenaline aangemaakt. Dit proces maakt je alert. Het lichaam went wel aan de aanwezigheid van cafeïne en zal meer adenosine aanmaken. Als de cafeïne bij koffiefanaten uitgewerkt is, worden de bloedvaten naar de hersenen opnieuw wijder en is de concentratie adenosine hoger waardoor je hoofdpijn kan krijgen.
Aangezien koffie cafeïne bevat, kan een doorsnee volwassene beter niet meer dan 4 à 6 kopjes (van 125 ml) koffie per dag drinken. Dat komt neer op driehonderd tot vierhonderd milligram cafeïne. Een gemiddeld kopje koffie bevat ongeveer 80 milligram cafeïne. Als je de dosis niet overschrijdt, zal je niet snel afhankelijk van koffie worden. Als je dat wel doet, dan kan je slapeloos en rusteloos worden. Zelfs cafeïne die zes uur voor het slapengaan werd geconsumeerd, vermindert de slaapduur tot een uur.
Zwangere vrouwen drinken best niet te veel koffie; tweehonderd à driehonderd milligram per dag is het maximum. Dat komt neer op 2 tot 3 kopjes van 125 ml. Hoge dosissen cafeïne tijdens de zwangerschap kunnen
immers leiden tot onder andere vroeggeboorte en een laag geboortegewicht.
Cafeïne houdt je niet alleen wakker, het maakt je ook alerter. Het lichaam zal wel pas reageren op een kop koffie wanneer het niet gewend is aan de stof en dat een halfuur tot een uur na inname.
Wanneer je dagelijks meer dan vier koppen koffie drinkt, zal je er niets meer van merken. Je lichaam maakt dan meer adenosine (kalmerende stof) aan en daardoor neemt het effect van cafeïne af.
Koffie bestrijdt niet alleen je ochtendhumeur, op lange termijn blijken koffiedrinkers ook minder risico te lopen op een depressie. Amerikaanse onderzoekers legden de gezondheidsgegevens samen van meer dan vijftigduizend vrouwen, die ze dertig jaar lang opvolgden. Volgens hun analyse, lag het risico op depressie 15 procent lager bij wie dagelijks twee à drie kopjes koffie drinkt. Koffiedrinkers die per dag meer dan vier kopjes achteroverslaan, verlagen hun risico met 20 procent. Liefhebbers van cafeïnevrije koffie, ondervinden die gezondheidsvoordelen niet.
In Europa is kanker verantwoordelijk voor ongeveer 20 procent van de sterfgevallen. Na talloze onderzoeken blijkt dat koffie zowel een verminderend als verhogend risico op kanker kan hebben. Afhankelijk van het type kanker heeft matig gebruik (tot 4 kopjes per dag) een gunstig effect. Het vermindert de ontwikkeling van darmkanker, hersentumoren bij mannen, baarmoederkanker bij vrouwen, leveraandoeningen en luchtwegenkanker.
Een tot twee koppen per dag kan de kans op darmkanker met 26 procent verkleinen. Bij vier koppen neemt de kans op darmkanker of het ontwikkelen van een nieuwe tumor zelfs af met 52 procent. Studies vergeleken koffiedrinkers met niet-koffiedrinkers en liet enkele proefpersonen cafeïnevrije koffie drinken. Het effect van normale en cafeïnevrije koffie was hetzelfde. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds besluit dat verder onderzoek noodzakelijk is vooraleer er sprake kan zijn van concrete aanbevelingen. Ze stellen wel vast dat koffie het risico op baarmoeder- en leverkanker kan verlagen.
Niet alle koffiedrinkers krijgen diabetes en niet-koffiedrinkers krijgen ook diabetes. Koffie houdt de natuurlijke bloedsuikerspiegel in balans waardoor de kans op diabetes type 2 of ouderdomsdiabetes krimpt. Een studie (2014) vergeleek niet-koffiedrinkers met koffiedrinkers en toonde aan dat de kans op ouderdomsdiabetes bij koffiedrinkers met 33 procent afneemt wanneer men dagelijks tot vier koppen koffie drinkt. Dat effect was hetzelfde bij zowel normale als decafeïne koffie. Dat betekent dat andere bestanddelen voor de verminderde kans op diabetes type 2 instaan.
Verder onderzoek toonde wel aan dat wanneer proefpersonen meer dan vier koppen per dag drinken, het risico op overgewicht en diabetes net toeneemt. Chlorogeenzuur in koffie zorgt voor het verminderd risico op diabetes 2, maar door grote hoeveelheden houdt het lichaam net meer vet vast. Met mate drinken, is dan ook aanbevolen.
Meerdere onderzoeken tonen aan dat cafeïne tot betere sportprestaties leidt. Na inname is er een verbetering van gemiddeld drie tot vier procent waarneembaar. Cafeïne stond dan ook lang op de dopinglijst van het World Anti-Doping Agency (WADA).
Het effect van cafeïne op je lichaam is het grootst wanneer je zeven dagen voor een sportevenement geen koffie drinkt en geen cafeïne binnenkrijgt. Dan zal het lichaam beter reageren op de ‘nieuwe’ stof. Behalve dat de sportprestaties verbeteren, vermindert cafeïne ook de intensiteit van spierpijn.
Er is nog geen rechtstreekse link gevonden tussen de consumptie van koffie en hartziektes. De aanwezigheid van antioxidanten en kalium in koffie kunnen een positieve invloed op de bloeddruk hebben. Koffiefanaten die gemiddeld vier kopjes per dag drinken, ondervinden een beschermend effect en hebben ongeveer 11 procent minder kans op hartproblemen in vergelijking met mensen die geen koffie drinken.
Wetenschappers schatten dat 9,3 procent van de 65-plussers in België aan dementie lijden, bij de 85-plussers bedraagt het cijfer 26,4 procent en bij de 90-plussers lijdt meer dan één derde aan dementie.
Een recente studie biedt troost en toont aan dat cafeïne de kans op dementie kan doen afnemen. Bij vrouwen (65-plussers) die dagelijks tot 3 koppen koffie per dag dronken, nam het risico op dementie de daaropvolgende 10 jaar met 36 procent af. Voorlopig geldt het effect van cafeïne op dementie enkel voor vrouwen. De invloed bij mannen moet nog onderzocht worden. Bovendien zijn verdere studies noodzakelijk om het effect van cafeïne te verklaren.
In een cafetière worden gemalen bonen gedaan waarna er kokend water wordt toegevoegd. Bovenaan de cafetière zit een cilinder met zeef. Dat zeefje wordt langzaam naar beneden geduwd wanneer de koffie en het water gemengd zijn. Op die manier blijft het koffiegruis achter op de bodem. Schadelijke stoffen zoals cafestol en kawheol neemt het zeefje echter niet mee naar beneden waardoor ze in je kopje belanden. De stoffen hebben een negatieve invloed op je cholesterolgehalte en tasten op lange termijn je lever aan. Een kop koffie (150 ml) van een cafetière bevat ongeveer 6 milligram koffievet (cafestol en kahweol) per kop van 125 milliliter.
Filterkoffie wordt bereid door gemalen koffiebonen in een papieren filter te plaatsen. De cholesterol verhogende stoffen cafestol en kahweol worden daarbij grotendeels door die filter tegengehouden.
Kookkoffie wordt simpelweg bereid door koffie samen met water te koken. Wanneer deze lang genoeg gekookt hebben, zakt het koffiedrek naar beneden, maar stoffen zoals kahweol en cafestol blijven achter in het drankje dat je zal drinken.
De koffie wordt niet gefilterd, daarom kan je duidelijk een olieachtig laagje zien drijven. Dat komt door cafestol en kahweol die daarin zijn opgelost en een cholesterol verhogende invloed hebben.
Net zoals koffie van een cafetière, bevat kookkoffie gemiddeld 6 milligram koffievet (cafestol, kahweol) per kop van 125 milliliter.
Bij een percolator wordt er water in een reservoir verwarmd. Daarboven is het filter gevuld met grof gemalen koffie. Doordat het water kookt, wordt het door het filter gestuwd en mengt het water met de koffie.
Aangezien er bij deze manier van koffiezetten geen papieren filter wordt gebruikt, blijven cafestol en kahweol opnieuw aanwezig in de drank. Men raadt aan het drinken van percolator koffie te beperken.
Bij een espresso wordt het water door de koffie gedrukt en er niet in gekookt. Daardoor komen de gemalen koffiebonen maar eventjes in aanraking met het water en blijft het grootste aandeel cholesterol verhogende stoffen (kahweol en cafestol) uit je koffie.
Verschillende bedrijven voorzien hun cliënteel van koffie aan de hand van automaten. Hoe sneller de kop koffie gezet wordt, hoe beter. Er zijn vier soorten automaten: automaten met koffiebonen, oploskoffie, liquid koffie of reeds gemalen koffie (fresh brew).
Niet bier maar koffie is de nationale drank van heel wat West-Europese landen. Over het ‘bakje troost’ doen echter heel wat geruchten en halve waarheden de ronde. Houdt koffie ons echt wakker? Maakt koffie je angstig en nerveus? Verbetert het je geheugen? Is het verslavend?
Volgens een Indische studie, vermindert koffie het risico op gaatjes in je tanden. Dat effect geldt enkel voor wie zijn koffie zwart drinkt.
Hoeveel cafeïne kan ons lichaam aan? Zo'n tien gram zou volstaan om een hartaanval te veroorzaken. Daarvoor moet je wel honderd kopjes koffie drinken.
Shaver’s disease of bauxite fibrosis is een longaandoening die veroorzaakt wordt door stof tijdens het ontginnen van bauxiet in te ademen. Het kan uiteindelijk tot een klaplong leiden.