Tracés
Artikels
Community
Zoeken
Ook je steentje bijdragen?
Word lid
word lid
Koffie is zo vanzelfsprekend voor ons, dat we zelden stilstaan bij de lange weg die de boontjes afleggen. Dit korte overzicht toont hoe een rijpe koffiebes transformeert tot een dampend drankje.
Na ongeveer acht maanden ontwikkelen de bloemetjes aan de struiken zich tot rijpe bessen. De bessen zijn eerst groen en worden donkerrood wanneer ze rijp zijn. Dan begint de oogst van de bessen die tot drie maanden kan duren. Groene, onrijpe bessen smaken enorm bitter, terwijl al te rode, overrijpe bessen eveneens een allesbehalve lekkere smaak hebben. De timing van de pluk is dan ook van het allergrootste belang. Elke koffiebes bevat twee bonen en die bonen komen vrij door het vruchtvlees van de bes te verwijderen. Daarna worden de bonen gedroogd, gepeld en verpakt.
Koffiestruiken groeien doorgaans in de schaduw en leveren jaarlijks gemiddeld 5,5 kilogram koffiebessen. Dat komt neer op ongeveer 2,5 kilogram koffiebonen. De gemiddelde Belg consumeert jaarlijks vijf kilogram koffie, dat betekent dat hij twee koffieplanten nodig heeft om zijn behoefte in te vullen.
Green deal 2011-2015: Koffiebranden vergt heel wat energie. Daarom wilde de koffiesector in Nederland het aandeel duurzame koffie op vier jaar tijd van 25 naar 75 procent brengen. Die doelstelling was evenwel iets te hoog gegrepen. De grens van 50 procent (2015) haalden ze wel. Naast het verbeteren van de arbeidsomstandigheden en het versterken van de economische positie van koffie, streefde de sector naar een vermindering van het energieverbruik door energie-efficiënt koffiebonen te branden.
Energieverbruik: In 2014 bedroeg het energieverbruik bij koffiebranderijen in Nederland 1176 terajoule (TJ) of 1,176 petajoule (PJ). Een doorsnee gezin van vier personen verbruikt op één jaar tijd gemiddeld 0,0126 Tj.
De Nederlandse koffiebranderij draagt voor 0,2 procent bij aan het totale energieverbruik van de Nederlandse industrieën.
De Nederlandse koffiesector wil het proces graag verduurzamen met een meerjarenplan. De doelstelling van het plan is om vanaf 2016 jaarlijks 311 terajoule (TJ) te besparen. Daarbij willen ze niet enkel bij het verwerkingsproces, maar over de hele keten energie besparen.
Energie-efficiëntie: Het energieverbruik steeg met 0,1 procent en het productievolume met 6,4 procent. De energie-efficiëntie steeg dan ook.
Kwaliteit boven alles. Zowel kleine boeren als grote producenten laten hun koffie grondig controleren voordat die op de internationale markt verschijnt.
Koffie bevat cholesterolverhogende stoffen zoals cafestol en kahweol.
Cafestol en kawheol: Enerzijds verhogen ze het LDL-gehalte (slechte cholesterol) in het bloed en houden ze het HDL-cholesterol (goede cholesterol) constant. Anderzijds hebben ze een ontstekingsremmende, anti-mutagene (gaan DNA-mutaties tegen die vaak kankerverwekkend zijn) en anti-carcinogene (carcinogenen zijn kankerverwekkende stoffen) werking.
Filterkoffie, kookkofie, espresso, met een cafetière of percolator... Verschillende bereidingen hebben een verschillend effect op de gezondheid.
Automaat met koffiebonen: De automaten die koffiebonen voor jouw neus malen, maken ongetwijfeld de lekkerste koffie. Afhankelijk van het soort filter zit er een zekere hoeveelheid cafestol in jouw koffie. Bij een papieren filter zal die hoeveelheid niet groot zijn. Een metalen filter houdt de cholesterolverhogende stoffen minder goed tegen en dan wordt aangeraden niet meer dan 3 koppen per dag te drinken, ook al is de koffie nog zo lekker.
Automaat met oploskoffie: Vriesdroogkoffie is hetzelfde als oploskoffie of instantkoffie en wordt in de automaat gemengd met warm water. Dat komt in jouw kop terecht.
Liquid koffie: Liquid koffie is een andere benaming voor koffiesiroop die in de diepvries bewaard wordt. Het is een vloeibare concentratie die tienmaal zo sterk is als een normale kop koffie en later door de automaat met water wordt gemengd. Onder andere Douwe Egberts werkt met zulke apparaten en preparaten.
Reeds gemalen koffie: Tenslotte zijn er de ‘fresh brew’ automaten. Daarbij wordt water door reeds gemalen koffiebonen geperst. Het water komt maar eventjes in contact met de koffie. Onderzoek toont aan dat ‘fresh brew’ koffie hogere concentraties cafestol en kahweol bevat dan bij andere koffieapparaten het geval is.
Aluminium is een element dat in gesteenten voorkomt. Vooral het mineraal bauxiet is populair om aluminium uit te winnen, aangezien het percentage aluminium bij dat gesteente het hoogst is.
Aluminium wordt gerecycleerd: een aluminium product in de Europese Unie bestaat uit ongeveer 47 procent gerecycleerd materiaal. De overige 53 procent werd uit nieuwe gesteenten gewonnen.
Het winnen van aluminium uit bauxiet heeft zijn gevolgen, zoals ontbossing en het vrijkomen van schadelijke stoffen zoals fijnstof en zwaveloxiden. Om de bauxietmineralen te vinden wordt er heel wat grond weggegraven en worden bomen gekapt. Verder ontstaat er rode modder door de reststoffen van bauxiet. Die modder is, omwille van de hoge pH-waarde of zuurtegraad, enkele jaren na het ontginnen van aluminium schadelijk. Ernstige brandwonden bij de mens kunnen een pijnlijk gevolg van die rode modder zijn.
De aluminiumindustrie probeert de ecologische voetafdruk te verkleinen door ontbossing te vermijden en de planten en dieren te verplaatsen alvorens het ontginnen. Bovendien vergt het recycleren van aluminium 95 procent minder energie dan nieuw aluminium ontginnen. Toch moet er nog steeds nieuw aluminium worden geproduceerd om aan de vraag te voldoen.
Nespresso beweert dat hun capsules duurzaam zijn omdat ze van aluminium gemaakt zijn. Die stof is herbruikbaar op voorwaarde dat klanten hun gebruikte capsules naar de verzamelpunten brengen en ze niet gewoon in een vuilnisbak gooien. In België zijn er in totaal meer dan 700 verzamelpunten. Nederland doet het beter en telt er ongeveer 2.000.
Aangezien koffiecapsules zo’n zware last voor het milieu zijn, verbood Hamburg het gebruik van de capsules zelfs sinds februari 2016. Nespresso werkt aan duurzame alternatieven zoals de Waycap (zie hieronder).
De kans dat we aan aluminium blootgesteld worden, is groot. Het metaal bevindt zich namelijk in cosmetica, voedsel en zelfs medicijnen. Het voordeel is dat aluminium nauwelijks geabsorbeerd wordt. Zelfs als kleine hoeveelheden aluminium wél geabsorbeerd worden door het lichaam, worden ze vrijwel meteen via urine afgescheiden. Enkel in extreme omstandigheden zoals bij bauxietmijnen kunnen vergiftigingsverschijnselen optreden. Grote hoeveelheden aluminium leiden tot gezondheidsproblemen.
