Op de rode lijst van de International Union for Conservation of Nature (IUCN) staat de Europese paling opgelijst als een ernstig bedreigde soort (critically endangered). Tijdens de afgelopen veertig jaar namen haar aantallen af met 98 procent. De niet duurzame visvangst bedreigt de paling, maar er liggen ook andere gevaren op de loer. Denk maar aan obstakels die de migratie verhinderen (zoals dammen of sluizen), verlies van leefgebied, uitheemse soorten, de klimaatverandering, parasieten en vervuiling.
Omdat palinglarven meeliften op de oceaanstromingen, vormen veranderingen in die stromingen ook een bedreiging. De oceaanstromingen ontstaan voornamelijk door de wind, maar ook door de temperatuur, het zoutgehalte van het water, de aardrotatie en de getijden. Ze hebben wereldwijd een belangrijke invloed op het weer, maar worden bedreigd door de klimaatverandering. Ook de opwarming en de verzuring van het oceaanwater vormen bedreigingen voor de paling, net zoals voor al het andere leven in zee.
Loods Angie de paling doorheen alle obstakels die ze tegenkomt tijdens haar tocht naar de paaigronden in de Sargassozee: https://playcanv.as/p/x3AyZkIh/
Net zoals andere migrerende vissoorten, ondervindt de paling enorme nadelen van barrières in de waterlopen. Zo berekenden Nederlandse onderzoekers dat palingen wel veertig procent van hun leefgebied niet kunnen bereiken doordat stuwen en sluizen hen de weg verhinderen. Soms worden er vistrappen geplaatst, maar gemiddeld slaagt driekwart van de palingen er niet in om die succesvol te passeren.
Als palingen doorheen een waterpompstation moeten zwemmen, bijvoorbeeld om van een polder naar zee te gaan, of doorheen de turbines van een stuwdam, worden ze vaak levend in stukjes gehakt. Volgens een onderzoek van de Universiteit Gent wordt tot 97 procent van de palingen die doorheen een waterpompstation passeren, vermalen.
Na het festival van Glastonbury zit er zoveel cocaïne en MDMA in het water van de lokale Whitelake rivier, dat het schadelijk kan zijn voor het ecosysteem. Dat rapporteerden Welshe onderzoekers in 2019. Die drugs komen in het water terecht wanneer festivalgangers wildplassen. Volgens eerder onderzoek verstoort cocaïne de hormoonhuishouding van palingen en kan de drug schade toebrengen aan de kieuwen.
In zowel België als Nederland mag je vis- en vleesresten bij het GFT-afval sorteren, voor verwerking in een professionele composterings- of vergistingsinstallatie. Die regel is in België vrij nieuw; ze is van kracht sinds 1 januari 2019. Het wordt afgeraden om vlees- en visresten thuis op de composthoop te gooien, omdat die kunnen stinken en ongedierte zouden kunnen aantrekken. Maar aangezien het biologisch afbreekbare producten zijn, kunnen kleine hoeveelheden in principe geen kwaad.