Tracés
Artikels
Community
Zoeken
Ook je steentje bijdragen?
Word lid
word lid
Dat een huisdier obesitas heeft, zegt vaak meer over de relatie met de eigenaar dan over het dier zelf. Deborah Linder, hoofd van de obesitaskliniek voor dieren aan de Tufts Universiteit, legt uit hoe psychologisch inzicht onze huisdieren gezonder kan maken.
Dit kan niet juist zijn, dacht ik toen ik mijn agenda doorbladerde. Een werknemer uit de fitnessindustrie wou zijn kat binnenbrengen bij de Tufts Obesitas Kliniek voor Dieren. Nam hij ons voor een ander soort kliniek voor gewichtsmanagement? Misschien wou hij zijn kat spieren doen kweken of zocht hij naar proteïneshakes voor poezen. Uiterst verrast was ik toen ik zijn naam afriep in de wachtzaal en een atletische man met een kat van negen kilogram opdaagde. Waarom brengt iemand die duidelijk weet wat een gezonde levensstijl inhoudt zijn kat naar een dierendiëtist? Wat zou hij zijn kat vertellen als ze zijn klant was?
“Ik zou het zeggen: tanden op elkaar, een paar kattenpush-ups en geen snoepjes meer”, luidde zijn antwoord. “Wat weerhoudt je daar dan van?” vroeg ik. Met een schuldige blik antwoordde hij: “Maar Dr. Linder… Ze miauwt naar mij!” Op dat moment besefte ik dat ik huisdieren met obesitas volledig fout behandelde. Ik moest me minder toeleggen op het huisdier zelf en meer op de relatie tussen eigenaar en dier. Want wij zijn degenen die het leven van de honden en katten waar we zo van houden, verkorten.
Net als bij mensen is onder de huisdieren obesitas een ware epidemie. Wereldwijd sleurt meer dan de helft van de honden en katten teveel gewicht met zich mee. Het sociale stigma mag bij hen dan minder ernstig zijn, de fysieke en emotionele schade is er niet minder om. De gevolgen van obesitas zijn merkbaar in alle delen van het lichaam en uiten zich in aandoeningen als diabetes en artrose.
“Een kilootje extra kan mij niet schelen, dan is er net meer om van te houden’, menen veel huisdierouders. Het is dan mijn job om hen te vertellen dat obesitas de periode om die liefde te geven aanzienlijk verkort. Een belangrijke studie toonde aan dat labradors met tien tot twintig procent overgewicht gemiddeld 1,8 jaar korter leven dan rasgenoten met een normaal gewicht. Uit een andere studie blijkt dat obesitas ook bij huisdieren wel degelijk emotionele gevolgen heeft. Het verlaagt de vitaliteit en de levenskwaliteit, terwijl ze vaker last hebben van pijn of emotionele stoornissen. Het goede nieuws is dat met het gewicht ook die nadelen verdwijnen. Maar net als mensen worstelen huisdieren om hun extra kilo’s kwijt te raken. Een studie rapporteert dat honden die een afslankprogramma volgen dat in slechts 63 procent van de gevallen tot een succesvol einde brengen.
Waar ligt het probleem precies? Krijgen onze dieren te veel calorieën of te weinig lichaamsbeweging? Zitten hun genen er voor iets tussen? Of verleiden een stel puppy-ogen ons telkens weer tot overvoeden en hebben onze huisdieren óns geconditioneerd in plaats van andersom? Mijn ervaring in de dierenkliniek leert mij dat al aspecten bijdragen.
Dierenartsen en huisdiereigenaars lopen achter op diëtisten voor mensen. Uit onderzoek blijkt immers dat het niet uitmaakt welk dieet iemand volgt, als die persoon zijn nieuwe levensstijl maar volhoudt. Maar in de dierengeneeskunde ligt de focus nog steeds op diëten en lichaamsbeweging, terwijl er minder aandacht gaat naar het volhouden of naar de reden waarom het dier obees werd in de eerste plaats. Zo moeilijk hoeft volhouden niet te zijn, want weinig honden openen zelf de koelkast. Tegenwoordig dringt het inzicht steeds meer door dat obesitas bij huisdieren meer te maken heeft met de relatie tot hun eigenaar dan met de voederbak.
In 2014 werkte ik samen met andere experts aan nieuwe richtlijnen voor een gezond gewicht bij huisdieren. Daarbij benadrukten we dat de relatie tussen baasje en huisdier de nodige aandacht verdient. Is de eigenaar klaar om veranderingen aan te brengen en uitdagingen te overkomen die het gewichtsverlies in de weg staan? In een interessante review werd de stijl waarin mensen hun kinderen opvoeden vergeleken met de manier waarop ze hun huisdier behandelen. Tegenwoordig zien we onze dieren als leden van het gezin en hebben we er een diepere emotionele en psychologische band mee dan vroeger. Als dierenartsen een overbezorgde huisdierouders kunnen herkennen, is het makkelijker om hen vervolgens afleren hun liefde uit te drukken via voedsel.
Een goede aanpak van obesitas bij huisdieren vereist samenwerking tussen huisdieren, dokters en psychologen. In verschillende Amerikaanse onderwijsinstellingen en ziekenhuizen voor dierengeneeskunde helpen maatschappelijk werkers de dierenartsen te begrijpen welke menselijke aspecten de zorg voor een huisdier beïnvloeden. Een hondeneigenaar die net een geliefde verloor en dagelijks een ijsje deelt met zijn dier, probeert zo misschien een ritueel dat hij had met zijn partner te vervangen. Iemand met een achtergrond in de psychologie kan helpen bij het opstellen van een plan dat de band tussen baasje en huisdier respecteert, zonder dat het de gezondheid van het dier schaadt.
Worstelt je huisdier met overgewicht? Probeer deze trucjes dan eens uit.
| Probleem |
| Oplossing |
| Mijn huisdier bedelt voortdurend |
| Controleer eerst bij de dierenarts of je huisdier genoeg voedingsstoffen en calorieën binnenkrijgt. Waarschijnlijk is dat wel het geval en denkt je dier gewoon meer nodig te hebben dan werkelijk het geval is. Vervang beloningssnoepjes met andere sociale activiteiten, zoals borstelen, aaien of wandelen. Je kan ook een deeltje van de normale hoeveelheid voer achterhouden en geven als beloning, of vaker kleine porties voederen. |
| Mijn huisdier zeurt ’s nachts om eten |
| Met name katten eten graag ’s nachts. Voeder ze daarom vlak voor je naar bed gaat. Er bestaan ook voederbakken die open gaan met een timer en die je ’s nachts kunt inplannen. Je kunt ook speeltjes of snoepjes verbergen, die het dier ’s nachts gaat zoeken. Wat je zeker niet mag doen, is dit gedrag belonen met voedsel. Ofwel stel je een plan op om het te voorkomen, ofwel negeer je het volledig. |
| Mijn huisdier steelt eten van de andere huisdieren |
| Bespreek met de dierenarts of je hetzelfde voer aan al je huisdieren kunt geven. Er bestaan voedselpuzzels die de maaltijd vertragen door de toegang tot het voer te beperken. Daarnaast zijn er ook etensbakken die slechts toegang geven aan dieren die een bepaalde halsband dragen. |
| Mijn huisdier lust zijn nieuwe (dieet)brokjes niet |
| Introduceer het nieuwe voer een week lang stapsgewijs. Biedt het nieuwe voer aan naast het oude, en plaats steeds minder van het oude voer. Als dat niet helpt kun je met de dierenarts bespreken of er alternatieven bestaan met een andere textuur of vochtigheidsgraad. Je kunt ook een beperkte hoeveelheid dierensnoepjes inmengen om het maal smakelijker te maken (tot 10% van de totale hoeveelheid calorieën). Het is beter om niet meteen alternatieven aan te bieden als je dier het voedsel weigert, maar zorg ervoor dat een kat niet langer dan 24 uur niets eet. |
Dit artikel is een vertaling van The Conversation. Auteur van het artikel is Deborah Linder, hoofd van de obesitaskliniek voor dieren aan de Tufts Universiteit
