De koe is een veelzijdig dier: tijdens haar leven geeft ze ons melk, na haar dood eten we haar vlees en gebruiken we haar huid om er leer van te maken. Onbesproken is de teelt van runderen niet: koeien produceren methaan en andere broeikasgassen die impact hebben op het klimaat. In dit beknopte overzicht lees je in vogelvlucht welke weg een rund aflegt, van dekstier tot stoofvlees.
Belgisch rundvlees komt meestal van ons eigen witblauw rund, terwijl kalfsvlees een ‘restproduct’ van de melkveehouderij is. Methaanuitstoot is wereldwijd het grootste probleem van de rundveehouderij. Koeien stoten methaan uit via boertjes en de ademhaling. Het gas veroorzaakt een broeikaseffect dat 28 keer krachtiger is dan dat van CO2. Een ander pijnpunt is het hoge antibioticagebruik in de kalfsvleessector. Vroeger liet het welzijn van de vleeskalveren vaak te wensen over, maar de laatste decennia verbeterde dat aanzienlijk.
Koeien en kalveren worden voornamelijk met de vrachtwagen vervoerd. De Europese wetgeving bepaalt hoeveel ruimte ieder dier minimaal krijgt. Wanneer erg jonge kalfjes op transport gaan en met veel andere kalveren in aanraking komen, maakt dat hen vatbaarder voor ziektes. Het is de voornaamste reden waarom het antibioticagebruik van de kalverindustrie torenhoog is.
De koe wordt met de vrachtwagen naar het slachthuis gevoerd. Daar bekomt ze van de rit in de wachtruimte, waarna ze naar een apparaat geleid wordt dat haar vastklemt. Als verdoving krijgt ze met een schietmasker een pin in de hersenen. Daarna wordt ze opgetakeld, snijdt de slachter haar halsslagader door en bloedt ze dood. De versnijderij splitst het karkas op in delen. De verdere verwerking gebeurt bij de slager of in een vleeswarenfabriek.
Een doorsnee Vlaming consumeert per jaar 4,62 kilogram rund- en kalfsvlees, een hoeveelheid die de laatste jaren daalt. Rundvlees bevat veel ijzer, in vergelijking met andere soorten vlees. We hebben genoeg ijzer nodig voor het transport van zuurstof in ons lichaam, maar te veel is ook niet goed. Het heemijzer in rood vlees wordt immers in verband gebracht met een licht verhoogde kans op kanker.
Koeienhuiden wacht soms een tweede leven als leer, al is het vel van de Belgische witblauw hiervoor vaak te dun en vertoont het littekens die afkomstig zijn van de keizersnede. Andere restproducten worden verwerkt tot gelatine of honden- en kattenvoer.