Van steenvrucht tot kokosmelk

Kokosnoot is eigenlijk geen noot, maar een steenvrucht. Er zijn meer dan honderd kokosvariëteiten. Soms worden makaken ingezet bij de oogst. Kokos bevat meer verzadigde vetten dan koolhydraten en eiwitten. Het afval van kokos kan als dakbedekking gebruikt worden. Meer weten over kokos? In dit artikel vind je de belangrijkste feiten over kokos (of klapper!).

Matthieu Van Steenkiste

Journalist - Schrijft over voeding, muziek en film.

Teelt

Kokos is afkomstig van de kokospalm Cocus nucifera en is net als de banaan een eenzaadlobbige plant. Oorspronkelijk groeide de kokospalm vooral op de tropische eilanden in de Indische en Pacifische Oceaan. Er zijn meer dan honderd kokosvariëteiten, die verschillen in kleuring van de vrucht, hoogte van de boom en ga zo maar door. Kokospalmen die voor commerciële doeleinden worden geteeld, worden op plantages uitgeplant, soms in combinatie met veeteelt en/of cacaoteelt in hun schaduw.

In weerwil van wat zijn naam laat vermoeden is de kokosnoot, in Nederland ook wel klapper genoemd, geen noot, maar een steenvrucht.

Verwerking

Na de oogst worden bolster en vrucht van elkaar gescheiden, en de pulp die tussen beide zit, wordt te rotten gelegd. Zo komen de kokosvezels vrij die vervolgens in de buitenlucht worden gedroogd en nadien in balen verpakt. Het kokosvlees wordt gedroogd, en eventueel geraspt, of het wordt geperst om kokosolie te verkrijgen. Die kan worden gebruikt in de keuken als bakmiddel, of in cosmeticaproducten zoals shampoo.

Transport

Kokos komt vooral uit de Filippijnen, Indonesië en India. Europa en de Verenigde Staten zijn de belangrijkste afnemers. Kokos en zijn afgeleiden worden met boottransport vervoerd tot in het Westen.

Consumptie

Kokos bevat meer verzadigde vetten dan koolhydraten en eiwitten. Kokosnoot wordt doorgaans verwerkt in andere bereidingen. Kokosolie of kokosvet vind je ook in veel bewerkte producten zoals koekjes, gebak, chocolade, energierepen, kokosbrood en dergelijke meer. Aangezien daar veel suiker aan is toegevoegd, en ze behalve energie weinig nuttige voedingsstoffen als vezels, vitaminen en mineralen leveren, behoren die producten tot de rode bol van de voedingsdriehoek. In de voedingsdriehoek wordt kokosolie of kokosvet, dat wordt gebruikt als elke andere olie, in de oranje zone opgenomen, omdat het net als palmolie rijk is aan verzadigde vetzuren die het risico op hart- en vaatziekten verhogen. Je vervangt kokosvet dan ook beter door oliën rijk aan onverzadigde vetzuren.

Afval

Wanneer de kokosnoot van zijn bolster wordt ontdaan, kan die laatste nog als brandstof worden gebruikt. Bladeren van de kokospalm kunnen dan weer als dakbedekking gebruikt worden.

Bronvermelding