Tracés
Artikels
Community
Zoeken
Ook je steentje bijdragen?
Word lid
word lid
Er is een belangrijke rol voor de oceanen weggelegd als we tegen 2050 9,8 miljard mensen van voedsel zullen moeten voorzien. Twee Britse wetenschappers leggen uit waarom.
Er is een belangrijke rol voor de oceanen weggelegd als we tegen 2050 9,8 miljard mensen van voedsel zullen moeten voorzien. Twee Britse wetenschappers leggen uit waarom.
Tegen het midden van deze eeuw zal er namelijk 60 procent meer voedsel nodig zijn om de honger en ondervoeding te bestrijden en ondertussen ook te voldoen aan de groeiende vraag naar vlees en vis. Die stijgt immers naarmate de wereldbevolking rijker wordt.
Maar ongeveer 90 procent van het globale visbestand is al ernstig uitgeput. Vervuiling en een stijgend CO2-gehalte (koolstofdioxide) in de atmosfeer verwarmen en verzuren de oceanen, en dat vormt een grote bedreiging voor het leven in zee.
Het is mogelijk om meer voedsel uit de oceanen te halen, maar niet volgens de huidige methoden. Die zijn niet duurzaam, aangezien we te veel soorten van de top van de voedselketen eten, zoals tonijn en zalm. In een recent rapport van de EU staat dat we in de plaats daarvan moeten uitzoeken hoe we meer kleinere vissoorten en schelpdieren kunnen oogsten. Ook andere soorten die niet zo vaak gegeten worden, zoals zeewier en andere algen, kunnen een oplossing bieden.
De oceanen hebben ongeveer een derde van alle CO2 geabsorbeerd die sinds de Industriële Revolutie in de atmosfeer terecht gekomen is. In de oceanen ondergaat CO2 een reeks chemische reacties die koolzuur vormen en daardoor de pH-waarde van het water verlagen. Daardoor verlaagt ook de concentratie van carbonaat-ionen, en die zijn vitaal voor organismen met een exoskelet, zoals koralen en schelpdieren. De hogere zuurtegraad en het gebrek aan carbonaat zorgen ervoor dat die organismen zwakkere skeletten ontwikkelen en daar ook meer energie voor nodig hebben. Daardoor hebben ze minder energie om zich voort te planten en zijn ze bijgevolg kleiner. Maar ook andere organismen zoals koralen of koraalalgen worden aangetast. Dat is een probleem, want die hebben een sleutelrol als voedselvoorziening en nestplaats voor vissen. En minder voedsel voor vissen betekent minder vissen voor ons om te vangen.
"De oceanen hebben ongeveer een derde van alle CO2 geabsorbeerd die sinds de Industriële Revolutie in de atmosfeer terecht gekomen is"
De impact van de oceaanverzuring varieert aanzienlijk over de hele wereld. Toch heeft het al een effect op de productie van zeevruchten, en dan vooral van schelpdieren. Het CO2-rijke oceaanwater langs de westkust van de VS zorgt er namelijk voor dat steeds meer oesters in lokale kwekerijen sterven nog voordat ze het larvestadium ontgroeid zijn.
Warmere zeeën wegens klimaatverandering beïnvloeden ook de voedselvoorziening. Sommige soorten verhuizen steeds verder naar de polen toe, op zoek naar kouder water. Vissers moeten zich daarom steeds verder noordwaarts begeven. Sommige vissersvloten in noordelijke locaties zullen merken dat er meer vis beschikbaar is, maar de meerderheid zal zien dat de hoeveelheid vis geschikt om te vangen met zo’n 6 à 30 procent zal dalen, afhankelijk van de regio. Een paar visvoorraden zijn zelfs al volledig verdwenen. De impact zal het grootst zijn in gebieden die sowieso al het meest van de visserij afhangen, zoals Zuidoost-Azië en West-Afrika.
Een mogelijke oplossing is om meer kleinere vissoorten en schelpdieren zoals mosselen te vangen. Grote vissen moeten kleine vissen eten om te kunnen groeien. Dus, als we die kleine vissen vangen in plaats van grote, slaan we een stap in de voedselketen over en verminderen we de hoeveelheid energie die in het productieproces verloren gaat. Bovendien zou het gemakkelijker zijn om die kleinere vissoorten te kweken omdat de algen, blauwalgen en andere soorten plankton waarmee ze zich voeden beter gedijen in warmer water met hogere CO2-gehaltes. Ze halen hun energie immers uit fotosynthese, en gebruiken dus CO2 als brandstof.
We zouden nog een stap verder kunnen gaan door sommige van die organismen meteen in ons dieet op te nemen. Op die manier creëren we een rijke nieuwe voedselbron. Zeewier, bijvoorbeeld, is een algensoort die al eeuwen op bepaalde menu’s staat, maar het wordt slechts in 35 landen op commerciële schaal gekweekt. Spirulina, een blauwalg, dient tegenwoordig als voedingssupplement en verscheidene bedrijven ondernemen pogingen om nog andere soorten algen om te zetten in een voedselbron voor mensen.
"Als we die organismen op de juiste manier cultiveren, zouden we zelfs effecten van de klimaatopwarming op de rest van de voedselketen kunnen terugdringen"
Als we die organismen op de juiste manier cultiveren, zouden we zelfs sommige effecten van de klimaatopwarming op de rest van de voedselketen kunnen terugdringen. De hoeveelheid CO2 en daarmee ook de verzuring van het omgevende zeewater kan bijvoorbeeld verminderd worden door meer zeewier te kweken. En als we die zeewierteelt correct beheren, kunnen we het zuurstof- en voedingsstofgehalte in het water behouden. Dat zal de algemene gezondheid van de oceanen alleen maar ten goede komen.
Het zal niet gemakkelijk zijn om algen tot een gangbaar onderdeel van ons dieet te maken. We moeten ervoor zorgen dat de nieuwe producten de nodige voedingswaarde hebben, maar ook aantrekkelijk en veilig zijn om te eten. Hoe dan ook kunnen we ons alleszins niet blijven vastklampen aan ons traditioneel dieet van zalm en tonijn; dat is gewoonweg niet duurzaam.
Ons zeevruchtenmenu uitbreiden zou een vitale oplossing kunnen zijn om onze oceaan gezond te houden terwijl hij ons voorziet van het voedsel dat we nodig hebben.
