Voeding verbindt de Leuvenaar

Kun je vertellen hoe de voedselstrategie tot stand is gekomen?

“Het kiempje van de strategie is eind 2014 gelegd. Samen met Stef Steyaert, participatie-expert bij Levuur, hebben we toen met Leuven2030 de eerste ‘werfvergadering’ georganiseerd.”

“Leuven 2030 is een organisatie die ruim vijf jaar geleden is opgericht door burgers, bedrijven, middenveldorganisaties, lokale overheid, en kennisinstellingen. Samen wilden we stappen zetten naar een klimaatneutrale stad. Verschillende lijnen worden bewandeld om tot die doelstelling te geraken. Een van die lijnen is om klimaatwerven op te zetten. Dat zijn projecten die van onderuit groeien rond de verschillende thema’s die leiden naar een klimaatneutrale stad: mobiliteit, gebouwen, voeding… We merkten daarbij dat rond het thema voeding heel wat dynamiek en interesse aanwezig was. Daar is toen die ‘werfvergadering’ rond ontstaan. We wilden in eerste instantie een ‘voedselkring’ opzetten rond Leuven, waardoor we meer zelfvoorzienend zouden worden op vlak van voeding. Dat kwam niet helemaal van de grond, omdat er geen groot strategisch kader was om het gestructureerd aan te pakken, volgens langetermijndoelstellingen." 

"Ondertussen was er in Gent al een voedselstrategie ontwikkeld, ‘Gent en Garde’, met onder meer Levuur en Rikolto als partners. Daar hebben we gezien wat voor impact zo’n strategie kan hebben. Ik ben toen samen met iemand van Samenlevingsopbouw en Levuur gestart met het ontwikkelen van een voedselstrategie voor Leuven. Rikolto heeft zich daar snel bij aangesloten en we hebben ook de link gelegd met de lokale overheid. Ze wilden ons subsidiëren rond procesbegeleiding en hebben met hun inhoudelijke expertise bijgedragen."

Wat is er uniek aan deze voedselstrategie ten opzichte van die in andere steden?

“Dat de stad maar zo’n kleine rol heeft in de strategie is uniek in Vlaanderen en Europa. In Leuven wordt de strategie minstens zo hard gedragen door de andere actoren: burgers, bedrijven, middenveldorganisaties, horeca, scholen en kennisinstellingen. Dat is te danken aan het participatief traject dat we hebben doorlopen. Zo hebben we ieders inbreng mee kunnen nemen en iedereen mee verantwoordelijk kunnen maken. Die mobilisatie van actoren is een van de grootste verdiensten van de strategie. Het creëert eigenaarschap, betrokkenheid en dynamiek."

"We hebben ook ingezet op het respecteren van evenwichten. We hebben bijvoorbeeld niet gekozen voor biologisch in plaats van conventioneel. Vandaar dat we ook grote spelers in de stuurgroep hebben opgenomen zoals de Boerenbond, KU Leuven en de Stad Leuven. Door in het midden te blijven staan en geen kant te kiezen, kun je verbinden. De titel van de voedselstrategie is niet toevallig gekozen. Alle actoren moeten mee en moeten stap voor stap verduurzamen."

Wat moet er nu gebeuren?

“De strategie ligt er nu en de bedoeling is dat het stadsbestuur aan de slag gaat met de doelstellingen die erin staan. Het huidige stadsbestuur zegt gelukkig ook volmondig ja tegen de strategie en wil ze mee uitvoeren. De rol van de stad is nu om middelen te voorzien en een context te creëren om de voedselstrategie uit te voeren. En die context is voor mij een netwerkorganisatie, specifiek rond voeding. Daar moet een aantal mensen in de cockpit zitten die ervoor zorgen dat alle noodzakelijke Leuvense actoren samengebracht worden rond bepaalde thema’s uit de strategie, zoals korte keten of voedselverspilling. En die moeten concreet dingen gaan realiseren."

"Maar het is niet alleen de rol van de stad om stappen te zetten. Het is ook de rol van de consumenten, de distributiesector en noem maar op om die strategie uit te voeren. Ieder heeft zijn eigen verantwoordelijkheid."

De redactionele verantwoordelijkheid van dit artikel valt onder Rikolto.