Deze website gebruikt cookies. Ik ga akkoord met de privacy policy
OK
Sociaal

Wat gebeurt er als je reuk- en smaakvermogen verdwijnen?

In het gloeiende frame van het scherm van mijn telefoon kijk ik hoe een tiener een shot Everclear maakt, een Amerikaanse soort graanalcohol met een alcoholpercentage van maar liefst 95%. Ze legt het neer, uitdrukkingsloos, kijkend in de camera en zegt: 'Nee, niets. Ik kan het niet proeven.' Huis-tuin-keuken-experimenten zoals dit zijn de afgelopen 12 maanden een trend geworden, een luchtige manier voor wie een van de vreemde symptomen van COVID-19 ervaart, om te bewijzen dat diens smaak- en reukvermogen echt weg is. Maar hoe komt het eigenlijk dat deze ziekte je zomaar van je smaakvermogen kan ontdoen?

FoodUnfolded

Een globaal digitaal platform dat mensen opnieuw verbindt met de oorsprong van hun voedsel en wil inspireren tot een positieve verandering van het voedselsysteem.

Het verlies van reuk- en smaakvermogen wordt erkend als een van de kenmerken van COVID-19, de ziekte die wordt veroorzaakt door het virus SARS-CoV-2, maar het diagnostische potentieel ervan werd aanvankelijk door veel experts van tafel geveegd. "Het duurde ongeveer acht weken vanaf het moment dat we dit voor het eerst begrepen totdat Public Health England verlies van geur en smaak herkende als een symptoom van COVID-19", zegt professor Barry Smith, oprichter en directeur van het Centre for the Study of the Senses ( CenSes). "Voordien vertelden de hulplijnen aan mensen die een plotseling verlies van geur meldden, dat het geen symptoom was. Vervolgens bleven die mensen naar het werk gaan, in het ergste geval waren ze werkzaam in een ziekenhuis."

Smith's Center heeft de kennis van neurowetenschappers, klinische experts en psychologen samengebald en gefocust op de kwestie van anosmie - dat is het medische jargon voor verlies van de reukzin. Hij en zijn team voerden met succes campagne om dit symptoom te laten erkennen als een indicator van een COVID-19-infectie. Ook onderzochten z hoe het virus deze symptomen precies veroorzaakt.

Wat gebeurt er in je neus als je de reukzin verdwijnt?

Helemaal bovenaan je neusholte zit een stukje cellen die de ‘olfactorische sensorische neuronen’ heten. De koppen van deze neuronen zijn ingebed in een stukje weefsel in je neus, terwijl hun lange staarten rechtstreeks aansluiten op het deel van je hersenen dat geuren verwerkt. Hun hoofden hebben kleine kleverige voelsprieten, trilharen genaamd, die uit het weefsel steken om de kleine geurmoleculen te binden die door onze neusgaten binnenkomen. Maar het zijn niet alleen de neuronen zelf daarboven in je neus - ze worden ondersteund door andere niet-sensorische cellen die fungeren als een soort steiger. Als het gaat om door een virus veroorzaakt geurverlies, dan vormen die structurele cellen het probleem. Ze houden immers niet alleen alles op zijn plaats, maar houden ook de trilharen die geurmoleculen opvangen in goede staat. Hoewel de neuronen niet de receptor hebben die SARS-CoV-2 gebruikt om in onze cellen te komen, hebben de structurele cellen die wel. En natuurlijk bevindt een van de belangrijkste infectieplaatsen van een respiratoir virus zoals SARS-CoV-2 zich in je neus. Dus als het virus in die structurele cellen terechtkomt, kan het ze beschadigen of vernietigen. “Daardoor kan het zijn dat geurmoleculen niet tot bij de receptoren geraken”, legt Smith uit. De beschadigde structurele cellen kunnen niet langer hun werk doen om geurmoleculen te helpen hechten aan de neuronen. "Ook zijn er veel ontstekingsreacties die het lichaam opbouwt als reactie op de infectie van deze cellen, en ontsteking kan ervoor zorgen dat de geurmoleculen geen toegang meer krijgen tot de geurreceptoren."

Dit is een heel ander soort anosmie dan de verstopte neus die je krijgt door een verkoudheid of allergie. Dat is gewoon slijm en ontsteking waardoor de geurmoleculen überhaupt geen toegang hebben tot dat stukje reukweefsel. Maar het is niet alleen SARS-CoV- 2 die van invloed kunnen zijn op het vermogen van deze reukneuronen om signalen naar de hersenen te sturen. Andere verkoudheids- en griepvirussen kunnen dit ook doen, maar tot nu toe wisten we weinig over hoe frequent het voorkomt. De pandemie heeft ertoe geleid dat genoeg mensen door virussen veroorzaakte anosmie hebben ervaren - en allemaal tegelijkertijd - zodat de wereld er wat meer aandacht besteedde.

Hoe zit het met de smaak?

Het blijkt dat veel van onze perceptie van smaak eigenlijk afkomstig is van de geur. De receptoren van onze tong zijn relatief rudimentair en alleen zoet, zuur, bitter, zout en detecteren. We krijgen niet alleen geur binnen wanneer we inademen - geurmoleculen reizen ook van onze mond naar de reukneuronen terwijl we proeven, kauwen en slikken. En voor zover we weten, lijkt COVID-19 niet in staat om onze smaakpapillen ook te beïnvloeden.

Smith voerde een informeel experiment uit om dit te onderzoeken. Hij vroeg mensen die COVID-19-gerelateerde anosmie en smaakverlies meldden om een druppel citroensap op hun tong te doen. "Ze zeiden: 'Oh ja, ik kan die zure smaak proeven, maar dat is alles.' En dan zouden ze beseffen hoeveel van wat ze 'proeven' noemden eigenlijk te wijten was aan geur."

Als ik Smith vraag naar de experimenten met sterke alcohol die ik op sociale media heb gezien, wijst hij erop dat er eigenlijk nog een derde factor in het spel is. “Dat is de bijdrage van de trigeminuszenuw. De trigeminuszenuw bedient de ogen, de neus en de mond, en trekt aan de alarmbel als je te veel wasabi hebt en het tintelt en doet pijn. Wat er eigenlijk plaatsvindt is de irritatie van je zenuwuiteinden.”

Degenen die die sensaties niet kunnen voelen, kunnen dit melden als een verlies van 'smaak', maar het kan in feite virale schade zijn aan het vermogen van de trigeminuszenuw om signalen te ontvangen en te verzenden, net als bij de reukneuronen. Daardoor ervaar je het verkwikkende brandende gevoel van een shot alcohol niet meer. Die zenuw zorgt voor sensaties zoals de tintelingen van mosterd, het verkoelende effect van munt, een deel van het vurige gevoel van pittige pepers. Hij staat los van de input die de hersenen binnenkomt vanuit de olfactorische sensorische neuronen bovenaan je neus, maar de trigeminuszenuw, de olfactorische neuronen en de smaakpapillen zijn allemaal afzonderlijke systemen die samenkomen om te creëren wat we over het algemeen 'smaak' noemen. '.

Hoe lang duurt het voor je zintuigen zich herstellen?

Het verliezen van een van deze inputs kan erg pijnlijk zijn. We merken het niet bewust op, maar onze reukzin informeert ons constant over onze omgeving. Het is een fundamenteel onderdeel van hoe we ons verbinden met onze huizen, onze partners, onze kinderen. Het is hoe we zien of voedsel bedorven is of veilig is om te eten, of hoe we weten of er iets brandt in een andere kamer. Degenen die langdurige anosmie ervaren, melden depressie, angst en een gevoel van dissociatie van de mensen om hen heen - het is alsof alles gedempt is en ze hun leven niet zo volledig kunnen ervaren.

Maar er is hoop. Olfactorische neuronen herstellen zichzelf (net als de structurele cellen eromheen) en de meeste mensen die viraal geïnduceerde anosmie ervaren, herstellen ook, ook al duurt het bij de een langer dan bij de ander. Sommige mensen kunnen ook een fase doorlopen die parosmie wordt genoemd, waarbij een reukzin begint terug te keren, maar dingen niet hetzelfde ruiken. CenSus en andere onderzoeksgroepen onderzoeken de trends die opduiken bij degenen die parosmie rapporteren, zoals: waarom melden zovelen dat de geur van koffie, ooit een verleidelijke aansporing om het bed te verlaten, zich nu registreert als de geur van het vocht dat uit de vuilnis lekt?

'Work out' met je neus

Of je nu herstellende bent van een virus of niet, je meer bewust zijn van je reukvermogen is verrassend gunstig. "Geur is een van die 'gebruik het of verlies het'-zintuigen waar, dat we kunnen trainen door actief op te letten - de geur van het bos en het gras ruiken, je bewust zijn van de geur van de stad, het eten ruiken", zegt Smith.

Hij verwijst naar een onderzoek dat een verbetering van de cognitieve functie aantoonde bij oudere populaties die elke dag deelnamen aan reuktraining. Dit is een activiteit die is ontworpen om te helpen bij het herstel van anosmie, al dan niet viraal geïnduceerd. Maar Smith zegt dat we allemaal geurtraining kunnen doen om ons reukvermogen te beschermen, vooral naarmate we ouder worden, of we kunnen gewoon proactief zijn in het bewust opmerken van geuren gedurende de dag. Misschien wordt het tijd om de essentiële oliën boven te halen.

Tips om toch van je eten te genieten

Als u of een geliefde anosmie ervaart, is het belangrijk om genoeg verbinding te zoeken met je sociale ondersteuningsnetwerk om te voorkomen dat je je geïsoleerd voelt. Als je moeite hebt om van je eten te genieten door het gebrek aan smaakvolle zintuiglijke input, probeer dan het experiment van Smith zelf. Wat proef je nog: citroensap? Zure snoepjes? Pittig eten? Kijk of je er plezier mee kunt hebben terwijl je je weg terug traint naar het volledige herstel van je reukzin.

Als je door die vreemde parosmie-fase gaat, zegt Smith dat velen die het ervaren, vinden dat voedsel met zwavelverbindingen bijzonder onaangenaam is. Probeer voedsel zoals eieren, vlees en vis, noten, peulvruchten dus te vermijden. Het klinkt misschien ontmoedigend om dergelijke beperkingen te omzeilen, maar het kan een kans zijn om te experimenteren en creatief te worden met ingrediënten die je nog steeds smakelijk vindt. En als maar heel weinig smaken smakelijk zijn, probeer dan creatief te zijn met texturen en temperaturen, evenals visuele presentatie, om de maaltijden nog steeds zo aangenaam mogelijk te maken, zelfs als je worstelt met deze moeilijke aandoening.



Dit artikel verscheen eerder in het Engels op de webiste van onze partner FoodUnfolded: https://www.foodunfolded.com/a.... De auteur is Maren Hunsberger.

Bronvermelding