Deze website gebruikt cookies. Ik ga akkoord met de privacy policy
OK
Gezondheid

Voedselallergie: 5 mythes ontkracht

Steeds meer mensen blijken allergisch te zijn aan bepaalde voedingsmiddelen. Toch zijn er ook veel misvattingen, die een juiste diagnose en behandeling belemmeren. Volgens recent onderzoek stelt tot 35% van de mensen een verkeerde diagnose van een voedselintolerantie of -allergie bij zichzelf of bij hun kinderen, en proberen ze hun probleem vervolgens op hun eentje aan te pakken in plaats van om medisch advies te vragen. Diëtist Marian Cunningham (Glasgow Caledonian University) bespreekt vijf veelvoorkomende misverstanden.

The Conversation

The Conversation is een onafhankelijke, non-profit journalistieke website die nieuws en achtergrond afkomstig uit de academische gemeenschap publiceert.

1. Mijn symptomen verschijnen na het eten, dus het moet een allergie zijn

Reacties op voedsel kunnen om verschillende redenen optreden en vallen allemaal onder de overkoepelende term "voedselovergevoeligheid". Dit omvat reacties waarbij het immuunsysteem betrokken is, oftewel voedselallergieën, maar er zijn ook reacties waar het immuunsysteem niets mee te maken heeft. Die laatsten behoren tot de voedselintoleranties.

Allergische reacties waarbij het antilichaam ‘Immunoglobuline E’ betrokken is, worden vaak IgE-gemedieerde allergieën genoemd. Naar schatting heeft drie à vier procent van de volwassenen er last van. Deze allergieën veroorzaken milde symptomen, zoals jeukende ogen, maar ook ernstige reacties. Zo kan anafylaxie optreden, waarbij de keel en tong opzwellen, de bloeddruk verlaagt en ademhalen moeilijk wordt. In het ergste geval leidt anafylaxie tot de dood. Deze symptomen treden meestal snel op na het eten van het betreffende voedsel en wanneer ze ernstig zijn, is onmiddellijke medische aandacht vereist.

Andere reacties waarbij het immuunsysteem betrokken is (niet-IgE-gemedieerde allergie genoemd) kunnen symptomen veroorzaken die ofwel onmiddellijk ofwel langzamer optreden en van meer chronische aard zijn. Tot de symptomen behoren onder meer een rode, jeukende huid, brandend maagzuur en dunne ontlasting. Sommige hiervan zijn vergelijkbaar met de symptomen van een voedselintolerantie. Wie aan een IgE-allergie lijdt, moet het ‘triggervoedsel’ doorgaans volledig vermijden, maar bij andere vormen van overgevoeligheid kan het volstaan om er gewoon minder van te eten.

2. Een allergietest biedt een oplossing

Een bezoek aan de apotheek of aan dokter Google levert vaak een lange lijst op van voedingsmiddelen die je symptomen kunnen veroorzaken. Van veel tests die te koop zijn, bestaat er echter weinig bewijs dat ze daadwerkelijk een voedselallergie of -intolerantie op kunnen sporen. Dat leidt tot zelfopgelegde dieetbeperkingen die niet alleen het risico op voedingstekorten vergroten, maar ook uit eten gaan knap lastig maken. In het ergste geval weegt dat op je sociale leven of veroorzaakt het ongegronde angsten.

De enige op bewijs gebaseerde allergietests die momenteel beschikbaar zijn, zijn die voor IgE-allergie. Het gaat om huidpriktesten en specifieke IgE-bloedtesten. Maar zelfs de resultaten van IgE-tests vereisen een zorgvuldige interpretatie. Een positieve test duidt niet noodzakelijkerwijs op een allergie. Een "orale voedseltest", waarbij steeds hogere doses van het verdachte voedsel worden toegediend, wordt beschouwd als de beste diagnosemethode voor een voedselallergie. Die test moet onder medisch toezicht worden uitgevoerd.

Diagnose begint met een grondige evaluatie, die uitgevoerd moet worden door een medische professional met ervaring in allergieën. Maak je je zorgen over bepaalde symptomen? Neem dan steeds eerst contact op met de huisarts.

3. Ik moet veel voedingsmiddelen vermijden om mijn eczeem onder controle te houden

Dat is onwaarschijnlijk. Op zich veroorzaakt voedsel geen eczeem. Bovendien zijn er veel omgevingsfactoren betrokken bij opflakkeringen van eczeem, waardoor het moeilijk is om vast te stellen of het weglaten van specifiek voedsel daadwerkelijk helpt. Je hoeft niet ver te zoeken om boeken en websites te vinden die een scala aan kwalijke voedingsmiddelen aanwijzen, maar voor de meeste mensen is een passende medische behandeling de sleutel tot het beheersen van de aandoening.

Dat gezegd hebbende, kunnen sommige mensen met atopisch eczeem bepaalde voedingsmiddelen beter vermijden omdat de aandoening kan samenhangen met een mogelijk ernstige IgE-voedselallergie. Dit moet echter zorgvuldig worden beoordeeld. Als je denkt dat je behandeling voor eczeem niet werkt, neem dan contact op met uw arts voor je je dieet aanpast.

4. 'Kan bevatten'-waarschuwingen zijn er om fabrikanten te beschermen

De etikettering van allergenen in voedsel is de afgelopen jaren verbeterd, dankzij de implementatie van de EU-wetgeving van 2014. Maar er zijn ook beperkingen. In feite is "voorzorgsetikettering van allergenen" (waarschuwingen dat een product sporen van een allergeen kan bevatten) niet specifiek gereguleerd in de wetgeving. Vrijwillig verschafte informatie mag in principe de consument niet misleiden of verwarren, maar de formulering van waarschuwingen is niet gestandaardiseerd en geeft niet aan hoe hoog het risico is.

Het is dus misschien niet verwonderlijk dat dit soort waarschuwing door sommigen met argwaan wordt bekeken en dat het angst opwekt bij mensen die last hebben van een mogelijk ernstige IgE-allergie. De veiligste en voor sommigen noodzakelijke aanpak is om alle producten met deze waarschuwingen te vermijden. Hoe je hiermee omgaat is een persoonlijke keuze, maar begrijpen wat wel en niet wettelijk vereist is op voedseletiketten is essentieel om een volledig geïnformeerde beslissing te nemen.

5. Je hoeft ‘alleen maar’ het triggervoedsel te vermijden

Voor veel mensen die een beperkt dieet volgen, ligt het niet zo simpel. Niet alleen is er een risico op tekorten, ook vereist het uitsluiten van bepaalde voedingsmiddelen een zorgvuldige planning en constante waakzaamheid. Vooral bij mensen met een snel optredende IgE-allergie, waarbij accidentele blootstelling aan het triggervoedsel ernstige symptomen kan veroorzaken, kan dit leiden tot aanzienlijke angst. Er zijn zelfs aanwijzingen dat het een ernstige voedselallergie de levenskwaliteit verlaagt. Goed advies en gepaste voorzorgen zijn dus een must.

Dit artikel is een vertaling van The Conversation. De auteur is Marian Cunningham (Glasgow Caledonian University)

Bronvermelding