Tracés
Artikels
Community
Zoeken
Ook je steentje bijdragen?
Word lid
word lid
In tropische landen is de grond ideaal om koffiebonen op verbouwen. Maar zelfs met een milde klimaatverandering zou de geschiktheid van deze grond met de helft afnemen. Brazilië is de grootste koffieproducent en voorspelt dat 79% van zijn grond voor koffieteelt zal verdwijnen. 'Koffie zal schaarser en duurder worden door de voorspelde klimaatverandering', zegt professor Denis J. Murphy van de University of South Wales.
Dat de geschikte gronden voor koffieteelt afnemen is een van de voornaamste bevindingen die Zwitserse wetenschappers in een nieuw onderzoek vaststelden. Zij onderzochten de mogelijke impact van klimaatverandering op koffie, cashewnoten en avocado's. Deze drie belangrijke voedingswaren zijn wereldwijd verkrijgbaar maar worden voornamelijk geproduceerd door kleinschalige landbouwbedrijven in de tropen.
Met een verwachte omzet van 460 miljard dollar in 2022, is koffie het meest winstgevende product. De verwachte opbrengsten voor avocado en cashewnoten zijn respectievelijk 13 miljard en 6 miljard dollar. Terwijl koffie eerder dient als een stimulerende drank worden avocado's en cashewnoten wereldwijd geconsumeerd. Ze staan bekend om hun gezonde voedingsstoffen zoals onverzadigde vetten.
Wat we vooral moeten onthouden van het nieuwe onderzoek is dat de voorspelde klimaatveranderingen ervoor zullen zorgen dat geschikte gronden voor de teelt van dergelijke producten beduidend zullen afnemen. Dat zal op zijn beurt landbouwers en consumenten over heel de wereld treffen.
Onderzoek over de toekomstige impact van klimaatverandering op voeding was tot nu enkel gericht op stapelproducten zoals tarwe, maïs, aardappelen en oliezaden. Klimaatwetenschappers waren voornamelijk bezig met mogelijke ernstige invloeden – zoals veranderende temperatuur- en neerslagpatronen – van klimaatverandering in matige ecosystemen. Daardoor bleven de tropische ecosystemen wat onder de radar. Zij vormen nochtans 40% van de grond waar wereldwijd 3 miljard mensen op werken. Tegen 2050 zou dit oplopen tot 1 miljard meer.
De tropen zijn bovendien enorme reservoirs van biodiversiteit en herbergen regio's waar veel belangrijke gewassen worden verbouwd. Deze gewassen voorzien namelijk in het inkomen en voedsel van enorme bevolkingsgroepen.
Het nieuwe onderzoek is een aanzienlijke uitbreiding van het relatief klein aantal bestaande studies over koffie, cashewnoten en avocado. Het belicht een belangrijk nieuw aspect. Naast zuiver klimatologische factoren zoals temperatuur en neerslagpatronen worden nu ook land- en bodemparameters onderzocht. Daarmee geeft het een genuanceerder beeld over hoe sommige tropische gebieden al dan niet in staat zullen zijn om bepaalde gewassen te verbouwen in de toekomst. Veranderingen in de pH-waarde of de textuur van de bodem zullen hier bijvoorbeeld een aanzienlijke invloed op hebben.
De studie heeft ook verder onderzoek verricht naar oliepalmen. Het gebruik van oliepalmen veroorzaakt veel ontbossing. Desondanks blijft het toch een van de belangrijkste tropische gewassen voor de mens. Meer dan 3 miljard mensen worden namelijk voorzien in voedsel dankzij oliepalmen.
Samen met collega's heb ik onlangs verschillende modelanalyses bestudeerd over de mogelijke gevolgen van klimaatverandering op ziekte en globale sterfte van oliepalmen. De grimmige conclusie was dat de boomsterfte na 2050 waarschijnlijk aanzienlijk zal toenemen. We verwachten dat hierdoor een groot deel van de oogst in Noord- en Zuid-Amerika zal verdwijnen. Bovendien zou de hardnekkige stamrotziekte in Zuidoost-Azië drastisch toenemen.
De rode draad in al deze studies is de verrassende omvang en complexiteit van de effecten van klimaatverandering op sommige belangrijke tropische gewassen. De gevolgen zullen echter niet gelijkmatig verdeeld zijn. Sommige regio's zullen zelfs baat vinden bij de klimaatverandering.
Zo zullen bepaalde delen van China, Argentinië en de VS waarschijnlijk geschikter worden voor de koffieteelt, net zoals het land in Brazilië en Colombia minder geschikt zal worden. Waarschijnlijk liggen veel van deze veranderingen nu in ieder geval voor de rest van deze eeuw vast. Dat neemt niet weg dat de trage reactie van de wereldleiders wat betreft de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen teleurstellend is.
Wij zullen ons moeten blijven aanpassen aan de voortdurende veranderingen in de tropen. Zo kunnen we bijvoorbeeld de teelt van specifieke gewassen verplaatsen naar regio's waar de klimaateffecten gunstiger zullen zijn. Welke maatregelen er ook worden genomen, er zullen toch veel tropische gewassen in de toekomst schaarser en dus duurder worden. Koffie, oorspronkelijk een goedkope dagelijkse drank, zou in de toekomst wel eens een gewaardeerde lekkernij kunnen worden die we enkel nog bij speciale gelegenheden kunnen degusteren. Zoals een bijzondere wijn.
Dit artikel is een vertaling van The Conversation. De auteur is Denis J. Murphy (University of South Wales). De vertaling is van de hand van Isabelle De Schepper.
